Wednesday, August 28, 2013

Gran respire Wood ak Lanati a ak rann souf


Malgre trajedi a gwo tranbleman tè a 2010 nan ki 300,000 Ayisyen yo te touye pa siman, li, malerezman, li te ankò vin materyèl nan bilding prensipal itilize nan konstriksyon ayisyen ak rekonstriksyon an. ONG opere nan Ayiti ki gen plis chans konnen ke anpil moun ayisyen meprize e menm siman pè, men siman se bon mache, ki disponib ak relativman senp pou itilize pou konstriksyon kay la. Ayisyen, tankou pifò tout lòt moun nan mond lan, renmen bwa ak pi pito ap viv nan kay bwa. Poukisa yo renmen bwa? Si yo renmen kay bwa, poukisa ONG etranje sipòte konstriksyon soti nan materyèl degoutans nan Ayisyen. Poukisa sa yon "pi piti depans" filozofi Trump valè ayisyen ak dezi?

Wood se youn nan chèf gwo nati a. Grenn jaden li yo, koulè li, sant li yo, bote li yo distenksyon ant li nan materyo pou konstriksyon ak lòt. Etidye atistik la nan bwòs nati a sou yon pil bwa kreye yon sans de sezi sou efò p'ap janm fini an nati a yo dwe bèl. Li se pa etone ke gen moun ki, tout kote nan mond lan, depi lontan yo viv lavi yo estetik pa bwa. Yo ensten vle viv nan kay an bwa, paske materyèl sa a konstriksyon natirèl pote mond lan deyò pous Moun ki ta pito ap viv ant mi yo an bwa olye ke mi yo te fè soti nan siman ak blòk masonry.

Lè mizisyen oswa odyans antre nan yon sal konsè a pou premye fwa, yo subkonsyan espere yo dwe anbrase pa ayestetik a cho nan bwa. Wood nan yon sal resital mizik rezonans ak enrichir son mizik si wi ou non chante chante oswa jwe. Wood pa sèlman anplifyan son debaz yo pwodwi men gen kapasite nan amelyore yo. Konpare ki acoustic rich fè oswa koute mizik Sung oswa te jwe nan yon sal konsè te fè nan siman. Plis espesyalman, imajine fè oswa koute mizik ki fèt sou yon violoncelle pyano,, oswa obeu te fè nan siman.

Èt imen yo tankou ton mizik - innately bèl ak kapasite a yo dwe te fè pi bèl (e konsa plis kè kontan) si anviwònman an nan kote yo rete ak grandi se fezab fè yo pi bèl. Reflechi sou relasyon ki genyen ant moun ak bwa.

Wood kòmanse ak konpétition a remakab nan pitit pitit, solèy tè, ak dlo. Grenn boujonnen lè kondisyon yo se pafè. Jèrm yo pouse moute, kont tout chans, atravè lou, nwa, tè a cho, ak plant pèse sifas la pou yon ekstansyon pou rive yo nan direksyon pou limyè solèy la ak chalè. Nan tan sa a, plant yo matirite nan pye bwa plen grandi.

Moun kòmanse ak rantre nan la nan yon pitit pitit yo ak ze yon ki bèt vivan fòm sa, an premye, naje nan mond lan fè nwa nourisan nan vant manman an. Lè lè a se jis dwat, tibebe sa yo yo pouse soti, w pèdi kont tout chans, epi yo lage nan mond lan nan limyè kote yo rive nan direksyon chalè a nan renmen manman yo.

Pye bwa respire nan gaz la kabòn nan rann souf imen an. Pye bwa Lè sa a, rann souf oksijèn. Moun respire oksijèn nan ki te pwodwi pa pye bwa. Sonorite nan senbyotik ant moun ak bwa se enspirasyon nan gwo ak rann souf nan lanati.

K ap viv nan kay bwa fè nou sonje sou yon baz chak jou ke nou se èt imen ak ke nou ap viv nan yon mond depann youn.

Imajine sa ki moun k ap viv nan kay siman dwe manke diyite yo te fè pi bèl!

Thursday, August 22, 2013

USAID rejte Kay Ki fèt nan Ayisyen pou Ayisyen


Lè ou ap konsidere soumèt yon aplikasyon nan USAID pou finansman nan Prèv WFH a nan pwojè Konsèp, nou te avèti pa nan United reprezantan Nasyon an Ayiti, ofisyèl gouvènman yo ayisyen ak lòt moun ki ap resevwa finansye sipò nan men USAID ta dwe trè anbarasman. Nou te, an reyalite, konseye, dirèkteman nan rete byen lwen soti nan USAID. Difikilte yo espesifik nou ta ka rankontre yo pa te janm klarifye oswa defini pou nou, men Komisyon Konsèy nou an nan Direktè te pran sou defi a paske dezespere popilasyon ayisyen an ap tann pou WFH vini fruits ak USAID gen aksè nan finansman an oblije kòmanse pwojè nou yo.

Jan pou jere litani a nan règleman USAID te san nesesite ankonbran, fwistre ak dekourajan. Apre nèf mwa nan devlopman nan yon pwopozisyon nan ki nou reponn fidèlman nan kondisyon USAID a trè complète, li te pran USAID kat semèn deside PA finanse pwojè WFH a. Rezon ki fè la? USAID olye sibitman epi li san yo pa kominikasyon oswa avètisman "... deplase konsantre (li yo)" kwè ke "... repons lan nan akòz mank egi lojman Ayiti a se genyen sektè prive a kondwi yon fason an .... Nan tan sa a, USAID fè pa fè plan envesti nan nenpòt ki plis nan zòn lakòt yo nouvo. " Nan lòt mo, USAID tou senpleman chanje direksyon pandan y ap WFH te devlope pwopozisyon li yo.

Pwojè WFH a, lè finanse byen, yo pral nan konmansman an nan yon efò dis-ane yo bay materyèl ak fòmasyon pou Ayisyen yo rebati nasyon yo. WFH se yon efò remakab imanitè ki te enklizif nan opinyon ayisyen soti nan jou yon sèl. Wood pou Ayiti, Se poutèt sa, te gen anpil wont nan desizyon USAID a pa finanse WFH

Nan repons li yo ak pwopozisyon WFH a, USAID tou dekri estrikti an bwa "... avèk yon miray playwoud ..." kòm "lojman tanporè" ke se sèlman dènye "... alantou senk ane". Enjenyè estriktirèl WFH a Context reklamasyon an ki bwa-ankadre kay pa pral dire nan klima ayisyen an. Menm jan an tou bati kay dènye byen pase 30 ane nan Miami. Kay WFH pral reziste van ki rive jiska 130 mil pou chak èdtan pou kat èdtan. Yo Enjenieri Tè an Ayiti kondisyon D Zòn (sètadi, San Francisco). Kay yo satisfè oswa depase kòd bilding Entènasyonal.

Li se enpòtan sonje ke kay bwa-ankadre WFH a te fèt pa Ayisyen pou Ayisyen. Lè yo fin apwouve ayisyen nou Komite Konsiltatif la, pi piti a WFH kay la se 576 pye kare ak pi gwo a se 816 pye kare. Yo gen kwizin deyò, sistèm sektè lekòl la dlo, nan-pòt twalèt, lavabo ak douch, pwi yo ak sistèm septik. Kay WFH a respire yo paske yo te konstwi an bwa natirèl - endijèn, istorik materyèl nan bilding nan kay ayisyen. Sa yo karakteristik reprezante priyorite ayisyen.

Kondwi desann lari yo nan Port-au-Prince apre tranbleman tè a, li te etone yo obsève anpil kay yo an bwa - kay sa yo rele pen jenjanm - ki te siviv tranbleman tè a. Sa yo an bwa, 2-3 kay istwa, kanpe avèk nobles pi wo a debri a nan bilding siman ki te mennen desann nan yon pil nan 35 segonn nan souke nan 2010 la. Yo te bilding siman te panse yo dwe plis rezistan nan fòs yo nan lanati pase bilding an bwa? Oswa ... te siman itilize paske li te yon ki disponib, relativman chè resous? Poukisa estrikti yo an bwa siviv ak bilding yo siman konfizyon? Wood se fleksib e konsa te gen kapasite a dwe bese yo epi li deplase an repons a aplike fòs. Pa nati trè li, bwa se fò. Siman, sou lòt men an, se rijid. Li pa pliye. Ayisyen yo ki te fèt konkrè anpil fwa yo pa gen pou wè ak yon melanj bon nan engredyan Se poutèt sa, manke entegrite estriktirèl. Lè metal (rebar) pa itilize relijyon mare estrikti siman ansanm, bilding yo tonbe ak touye lè fòs se aplike yo.

Kòm nou tande fwa anpil pandan yon vizit an Ayiti an 2012, "Li pa t 'tranbleman tè a ki te touye santèn de milye de Ayisyen. Li te siman!" Foul moun t'ap rele nan inison nan Kreyol Ayitien, "Pa janm ankò! Pa janm ankò!"

Siman ak masonry kay blòk tipikman konstwi kòm abri pèmanan pa òganizasyon USAID ak lòt gen pwoblèm grav nan pwòp yo. Kay yo USAID-ki make nou te wè an Ayiti yo te apeprè 250 kay pye kare - byen lwen twò piti pou fanmi an tipik ayisyen nan sèt. Mi yo ki nan kay siman swe nan chalè a ak imidite nan Ayiti ak vin tounen yon dife pou chofe fou nan kalite nan klima Karayib la. Cement jis pa respire tankou bwa. Ayisyen nan ak ki moun nou te pale pafwa refere yo kay sa yo kòm "mitan tonm mò siman". Anplis, travay la blòk siman ak masonry nan konstriksyon an nouvo kay nou te wè an Ayiti te souvan ranyon yo di pi piti a. Li te parèt tankou si yon moun te kapab pike yon dwèt nan mòtye la.

Men, li se ak siman ke Ayiti se repete istwa trajik konstriksyon li yo sitou paske siman ki disponib an Ayiti ak bwa se pa vre. Konseye ayisyen nou yo te di nou ak fristrasyon sa, tout lòt peyi sou Ayiti, bilding yo te te bati lè l sèvi avèk menm pratik sa yo ki konstriksyon defo.

Tou de ansyen Sekretè Deta Hillary Clinton ak aktyèl Sekretè Deta, John Kerry te ouvètman kritike USAID (ki opere anba ejid yo nan Depatman Deta Ameriken an) pou ensiste sou yon règleman ki nan "pri pi piti" sou "valè pi bon pou pèp la pou moun li bay asistans ". Rejè a nan pwopozisyon an WFH se yon lòt egzanp biwokrasi jenn US pran desizyon pòv ki baze sou filozofi sa a simante.

Rejè USAID a nan pwopozisyon an WFH se yon erè moniman ak yon egzanp malere nan soutni prizon an nan povrete pa rezoud pwoblèm nan lojman pa encasing pòv la nan siman. Li se paradoksal ke moun ki gen pouvwa a entèwonp Prodigy a nan povrete ensiste sou fè bagay la mal ankò. Lè yap devlope kay bon jan kalite ki nan kilti a konpatib ak bay yon Prospect nan yon meyè avni pou yon popilasyon ki frajil yo, òganizasyon tankou USAID dwe pran an kont ki paradi pa te bati soti nan siman, men siman se yon materyèl ki ekselan pou selil prizon.

Friday, August 9, 2013

Imajine: Tout Ayisyen ki nan Kay Bon!


Ka Alexis de Toqueville deskripsyon klas ki pi ba yo ki te viv nan aristokrasi an franse nan syèk la byen bonè 19yèm yo pral aplike an Ayiti 21yèm syèk.

     "... Yo dwe travay chak jou yo nan lòd pa mouri, paske yo gen fèk nenpòt ki byen lòt la pase (
     travay nan) bra yo. Yo gen lontan yo te pòv opresyon, epi se yo ki pi fasil yo
     peze jan yo vin pi pòv. Li se yon ti sèk visye yo kapab nan okenn chape fason. "
                                                                                          - (, 557 p. Demokrasi nan Amerik la,
                                                                                             Inivèsite a nan Chicago pou laprès, 2000)

Ki jan nenpòt efò imanitè antre nan sèn sa a ayisyen ak amelyore sikonstans yo? Kouman se li posib yo vire alantou dosye-a patisipasyon de nan yon peyi nan kriz tankou Ayiti?

Li mande devlope yon modèl nouvo soti nan anndan Ayiti ki enplike nan chanje tann nan ki soti nan "lojman desan se yon privilèj" nan "lojman desan se yon dwa imen". Li mande yon apwòch ki soti nan deyò peyi a ki chanje tann nan ki soti nan "nou yo se yo menm ki konnen sa ki pi bon pou Ayiti" a "Ayisyen konnen ki sa ki pi bon pou Ayiti".

WFH gen yon misyon ekstraòdinè ki pa pral fasil pote soti nan. Adopte sa Rashiv Shah (USAID administratè) te di sou C span-(6 out 2013) sou edikasyon mond nan yon diskou prezante nan Somè a edikasyon mondyal ak aplike li nan lojman: "Pa gen anyen plis pouvwa anpil pase aspirasyon a nan paran yo bay estabilite pou fanmi yo. " Gen se diman anyen plis kritik nan estabilite pase lojman desan. Se swaf dlo a pou estabilite ki pasyèlman janm mouri lè Ayisyen pran an komen nan yon pwojè ki mete tout Ayisyen nan kay bon.

Pou itilize analoji Dr Shah an nan twa koulè yo stoplight wouj, jòn ak vèt, gen anpil bagay nan "wouj" an Ayiti. Pratikman tout bagay gen di, "Sispann!". Travay nou an Lè sa a, se chanje wouj nan jòn ak vèt. Jòn vle di kontinye ak prekosyon. Vle di Green ale a, epi ALE ka rive an Ayiti.

Yo dwe onèt, WFH pafwa santi ke li ap travay plis toujou ak dilijans yo kreye chanjman an Ayiti pase patnè ayisyen li yo. Men, WFH rèd kwè ke si li kontinye apwòch enklizif pa ap travay dirèkteman avèk patnè ayisyen li yo, si li toujou ale pi devan ak respè pou yo ak kilti yo, si tout pati yo dakò ak viv jiska ap atann mityèl, WFH pral rive fruits ak elaji exponentielle. Nou gen yon responsabilte pataje ant fè yon bagay enpòtan ak moun ki posede pa gen anyen ak "... ki travay chak jou yo nan lòd pa mouri".

Li se posib pou yo pou chape anba sa a ti sèk visye soti nan ki pa gen okenn chape. Yo kapab reyalize emansipasyon ak amnisti soti nan povrete pa fè desizyon an yo fè "bati" responsablite YO. Pa gen okenn fason lòt pi devan. Nenpòt fòs imanitè ap vini an Ayiti mande chanje li san yo pa kè a nan pèp ayisyen an sipòte efò sa a fini a febli.

Poukisa "anba moute" pa te apwòch la komen an Ayiti? Gen krentif pou! Ki pa Peye-ONG gen krentif pou echèk paske siksè nan yon peyi enstab se fasil. Pou-pwofi gen krentif pou envesti paske yo ka pèdi lajan olye pou yo fè lajan. Ajans gouvènman etranje gen krentif pou sa yo rele H-Faktè a ak tounen lakay ou Acct ki soti Ayiti ak lidè òganizasyon, Anvan konsakre nan Ayiti, woule je yo nan nouvo pwojè ayisyen. Ayisyen gen krentif pou peyi yo trè ak òganizasyon ofri yo bay ede paske nan eksperyans sot pase yo.

Malgre tout bagay sa yo pè, yo dwe risk pou yo pou pran pou rebati Ayiti soti nan moute anba a. Tout pati yo dwe gen kapasite a ak kouraj yo azade konfwonte chak tray paske nan simonte dal baryè, grenn yo pou pwogrè ak siksè yo te plante.

Mwen fini ak kesyon meditasyon Depak Chopra a:

Ki moun ki nou ye?
Ki sa nou vle a?
Kisa se bi nou nan lavi a?
Ki jan nou ka sèvi?

pa gade pou repons lan. Repons la pral prezante soti nan anndan gwo twou san fon epi ou pral fè eksperyans syncronicity.